του Κώστα Παπουλή-Γέρου
18/01/2010
"Ονειρικόν" Έργο του Κωστή Γεωργίου
Παρακολουθώντας κανείς τις οικονομικές ειδήσεις που αναφέρονται στις ΗΠΑ και στην Ε.Ε. διαβάζει τον τελευταίο καιρό αισιόδοξα σχόλια. Χωρίς βέβαια να γνωρίζουμε το τι συμβαίνει, ούτε είμαστε σε θέση να κρίνουμε, μπορούμε να διαπιστώσουμε ότι η προσπάθεια Ομπάμα στις ΗΠΑ που έφτασε σε ελλειμματικό προϋπολογισμό (-12%) ήταν πολύ πιο σημαντική απ’ ότι στην Ευρώπη. Στην Ευρώπη όμως, δεν άλλαξε καμία πολιτική και η κρίση μάλλον «κρύφτηκε» πίσω από τη μόχλευση χρήματος προς τα πιστωτικά ιδρύματα, δηλαδή «θεραπεύτηκε» με τον ίδιο τρόπο που δημιουργήθηκε.
Έχουμε ένα αρνητικό παράδειγμα από την οικονομική ιστορία : Όπως γράφει και ο Galbreith (το μεγάλο κραχ του 1929) «Το 1937 ο φυσικός όγκος της παραγωγής επανήλθε στα επίπεδα του 1929 και αμέσως μετά ξανάπεσε». Τι μεσολάβησε ; Τότε ο Ρούσβελτ διαβάζοντας το μέγεθος του ΑΕΠ αποφάσισε ότι η μεγάλη ύφεση είχε τελειώσει, περιόρισε την πολιτική του σε αυτά τα πλαίσια και η οικονομία ξαναβούτηξε στην ύφεση. Δεν μπορούμε να ξέρουμε αν αυτό το σενάριο θα επαναληφθεί. Αλλά όπως γράφει κι ο Krugman, η αύξηση του ΑΕΠ μετά από μια κρίση μπορεί να είναι απλώς «στατιστικός αντικατοπτρισμός». Δηλαδή : Όταν ξεσπάει η κρίση, οι επιχειρήσεις βρίσκονται με σημαντικά πλεονάσματα και για να τα ξεφορτωθούν μειώνουν την παραγωγή τους. Μόλις κλείσει ο «αποθεματικός κύκλος», αυξάνουν την παραγωγή τους και αυτή εμφανίζεται ως αύξηση του ΑΕΠ, που βέβαια είναι βραχυπρόθεσμη. Το τι πραγματικά συμβαίνει στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη θα το δείξει η ζωή. Όμως το καταστροφικό κινηματογραφικό έργο για τη χώρα μας έχει ήδη αρχίσει να προβάλλεται.
Οι οικονομικοί «εγκέφαλοι» της Ε.Ε. βλέπουν την αρχή μιας βελτίωσης των οικονομιών στη Γερμανία, στη Γαλλία και σε άλλες χώρες της Βόρειας Ευρώπης και φυσικά ως συνήθως «ανησυχούν» για τον πληθωρισμό. Άρα – εντός ίσως και τριμήνου – θ’ αρχίσουν να ανεβάζουν τα επιτόκια της ΕΚΤ, και καθώς η Ελλάδα θα βυθίζεται στην ύφεση η κρίση θα πυροδοτηθεί ανεξέλεγκτα από την Ευρωπαϊκή νομισματική πολιτική. Αυτό σημαίνει ότι με επικεφαλής τον πρώτο οικονομικά αδύναμο κρίκο (την Ελλάδα) μια σειρά χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ισπανία αλλά και η Ιρλανδία και η Ιταλία θα μπουν σε μια άγνωστη περιπέτεια βαθέματος τη ύφεσης, με στασιμότητα στην οικονομία, ανεργία, δημοσιονομικά ελλείμματα, αλλά κύρια αναπτυξιακά αδιέξοδα. Άρα πάλι η χώρα μας θα πληρώσει ακριβά το «κοινό» νόμισμα του ευρώ και της κεντρικής ευρωπαϊκής νομισματικής πολιτικής.
Καθώς οι κύκλοι των ευρωπαϊκών οικονομιών είναι διαφορετικοί, ο «Νότος» πάντα πληρώνει τη νομισματική πολιτική που χαράσσεται για να ενισχυθούν οι ατμομηχανές της ΕΕ κύρια της Γερμανίας, αλλά και των άλλων χωρών του «Βορρά». Έτσι όταν η Ελλάδα παρουσίαζε οικονομική μεγέθυνση είχε χαμηλά επιτόκια (που αντανακλούσαν την Γερμανική ύφεση), με αποτέλεσμα την υπερθέρμανση της οικονομίας της. Συγχρόνως εξ΄αιτίας των χαμηλών αυτών επιτοκίων και αυτή την πολιτική που ήταν αντίθετη με τις πραγματικές ανάγκες των οικονομιών τους, μια σειρά χώρες (Ελλάδα, Πορτογαλία, Ισπανία) ενέτειναν την εξειδίκευση τους στον κατασκευαστικό τομέα, συντελώντας έτσι στην παραπέρα αποδιάρθρωση της μεταποίησης και του πρωτογενούς τομέα τους. Με αφορμή την κρίση, η οικοδομική και η στρεβλή αναπτυξιακή φούσκα έσκασε με παρόμοια αποτελέσματα σε αυτές τις χώρες, αποκαλύπτοντας σ΄ όλη την έκταση την παραγωγική παρακμή των χωρών του «Νότου».
Η νομισματική πολιτική, αυτή η μεγάλη αντίφαση της ευρωπαϊκής ενοποίησης, είναι η μια δόση του θανατηφόρου οικονομικού κοκτέίλ, που χορηγείται στην πατρίδα μας. Η άλλη δόση είναι η γνωστή περιοριστική πολιτική που επιβάλλουν τα «αφεντικά» της Ευρώπης με την απόλυτη υπεράσπιση του Συμφώνου Σταθερότητας και των συνθηκών του Μάαστριχτ και της Λισσαβόνας που απαγορεύουν την αλληλεγγύη των χωρών της «Ενωμένης Ευρώπης».
Ο Προβόπουλος μίλησε «ωμά» για την πολιτική που θα ακολουθηθεί χαρακτηρίζοντας ορισμένες χώρες του νότου και ιδιαίτερα τη χώρα μας, ως οικονομίες των «δίδυμων ελλειμμάτων». Η διάγνωση «δίδυμο έλλειμμα», χαρακτηρίζει μια χώρα όταν έχει αρνητικό ισοζύγιο πληρωμών και αυτό οφείλεται στο μέγεθος της κατανάλωσης. Αναγκαστικά το τελευταίο καλύπτεται από εξωτερικό δανεισμό. Η χώρα θεωρείται ότι «τρώει» από τη μελλοντική της κατανάλωση, αφού κάποια στιγμή θα υποχρεωθεί να επιστρέψει τα «δανεικά» και τότε θα μειώσει την κατανάλωσή της. Η βίαιη «θεραπεία» έχει ήδη ξεκινήσει στην Ελλάδα. Ως γνωστόν η χώρα μας είχε φτάσει το 2008 σε ένα ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών με αρνητικό πρόσημο του –15% ποσοστό του ΑΕΠ. Τέτοια ελλείμματα είναι πρωτοφανή για ανεπτυγμένες χώρες που δεν βρίσκονται σε πόλεμο και φυσικά έδειχναν την καταιγίδα που θα ερχόταν κύρια συνέπεια της ένταξης της χώρας στην ΟΝΕ. Αντίστροφα χώρες όπως η Γερμανία, το Βέλγιο ή η Ολλανδία παρουσιάζουν συστηματικά εξωτερικά πλεονάσματα, ενώ και άλλες χώρες του Ευρωπαϊκού Νότου, βρίσκονται αντιμέτωπες με επίμονα ελλείμματα, σε ανάλογα επίπεδα.. Εκτός της Ελλάδας, η Ισπανία, όπως και η Πορτογαλία, κατέγραψαν εξωτερικά ελλείμματα της τάξεως του 10% του ΑΕΠ το 2007 και 2008.
Όπως ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδας ο συνολικός εξωτερικός δανεισμός έφτασε τα 407 δις ευρώ (167% του ΑΕΠ!!!) το μήνα Σεπτέμβριο έναντι 186 δις ευρώ το τελευταίο τρίμηνο του 2004. Τα 3/4 σε ονομαστικές τιμές περίπου αυτού του εξωτερικού χρέους (περισσότερα από 300 δις ευρώ) γεννήθηκαν μετά την ένταξη της χώρας στη «σωτήρια» ζώνη του ευρώ.
Η «θεραπεία» τώρα που προτείνει σήμερα η ΕΕ και υιοθετεί η κυβέρνηση του προέδρου της σοσιαλιστικής διεθνούς, θα μειώσει την κατανάλωση σε τέτοιο σημείο ώστε να μηδενιστεί το τρομακτικό έλλειμμα στο ισοζύγιο πληρωμών. Οι επιπτώσεις στην πλειοψηφία του πληθυσμού μέσω της επέκτασης της κοινωνικής δυστυχίας, του αποκλεισμού της νεολαίας και της κατάρρευσης της μεσαίας τάξης, σε μια χώρα που ήδη εμφανίζει τους δυσμενέστερους κοινωνικούς δείχτες ευρωπαϊκά, θα είναι ιδιαίτερα οδυνηρές και πιθανώς «μη ανεκτές». Γι αυτό και η υπόθεση του πολιτικού αδύναμου κρίκου ευσταθεί.
Σύμφωνα με τη «λογική» του Προγράμματος Σταθερότητας ο πρωταγωνιστικός ρόλος για την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας που μέχρι τώρα ανήκε στην κατανάλωση, ανατίθεται από τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς στις δημόσιες!!! και ιδιωτικές επενδύσεις; και σε εξαγωγές!!! Στόχος είναι ο περιορισμός του ελλείμματος της γενικής κυβέρνησης στο 2% και του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στο –4% το 20013 (όσο ακριβώς και στην προ της σύνδεσης με το ευρώ εποχής). Πρέπει να είναι κανείς «ανεγκέφαλος» ,ή ωμός και κυνικός υπάλληλος των Βρυξελλών, όπως ο υπουργός οικονομικών για να μην κατανοεί το τι θα συμβεί. Η νομισματική πολιτική του κ. Τρισέ, σε συνδυασμό με την περιοριστική πολιτική που επιβάλλουν οι Βρυξέλλες στην πατρίδα μας, θα οδηγήσουν στην πλήρη καταστροφή της οικονομίας και θα μετατρέψουν την Ελλάδα κοινωνικά και οικονομικά στο Μεξικό της ζώνης του ευρώ.
Εν τω μεταξύ ακόμη και σε εφημερίδες όπως οι «Financial Times» (το αναφέρει και η Αυγή, 16-1, στη στήλη των οικονομικών) αναγνωρίζεται το δικαίωμα της Ελλάδας σε κάποια μορφή ευρωπαϊκής στήριξης. «Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η Ελλάδα είναι από τα πολλά παραδείγματα χωρών που έχασαν την ανταγωνιστικότητά τους στη Ευρωζώνη». Στο ίδιο δημοσίευμα θεωρείται πιθανό η πολιτική που θ’ ακολουθηθεί στην Ελλάδα να οδηγήσει σε τέτοια ύφεση, «με κίνδυνο να απειληθεί σοβαρά η κοινωνική της σταθερότητα». Καθώς λοιπόν η αριστερά θα έπρεπε να είναι «απέναντι», να έχει διακριτή πολιτική θέση για να «θεμελιώσει» τις κοινωνικές διεκδικήσεις, έτοιμη να συγκρουστεί με αυτή την εξέλιξη και με μοχλό την κίνηση του λαϊκού παράγοντα να προσπαθήσει να συγκροτήσει έναν παρατεταμένο εργατικό Δεκέμβρη, ο «ιστορικός» (……) της αριστεράς Λ. Κύρκος οργανώνει δείπνο και φωνασκεί περί της «ομαλότητας», όχι μόνο αγκαλιά με τον αστικό πολιτικό κόσμο (παλιά του συνήθεια), αλλά και με συγκεκριμένους εκλεκτούς επιχειρηματίες. Επιχειρηματίες που για ορισμένους γράφονται και διάφορα «παράδοξα» σενάρια τον τελευταίο καιρό (ακόμη και για στενές σχέσεις με τον υπερατλαντικό παράγοντα). Θλιβερή η παρουσία του Φ. Κουβέλη, κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΣΥΡΙΖΑ!!! αλλά και «στενάχωρο» το δίλημμα που θα έμπαινε στον πρόεδρο της κοινοβουλευτικής ομάδας κ. Α. Τσίπρα αν τον καλούσε ο «ιστορικός»(….) της αριστεράς. Ο κ. πρόεδρος αφού διαπιστώνει το αυτονόητο για το μήνυμα «εθνικής» συνεννόησης πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου που έβγαζε η συνάντηση δηλώνει ευθαρσώς ότι τελικά θα πήγαινε !!! Βέβαια ξεχνάει ο κ. Τσίπρας ότι η εθνική συνεννόηση προϋποθέτει και κάποιους εκπροσώπους των εργαζομένων τάξεων, αλλά αυτό είναι το τελευταίο που έχει σημασία. Η χλιαρή αντιμετώπιση από τον ΣΥΝ της εκδήλωσης στο Ζάππειο με τους επιχειρηματίες, σε μια τέτοια ταραγμένη κοινωνική κατάσταση, αντανακλά και το βαθύ έλλειμμα πραγματικής αντιπολίτευσης του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο σε επίπεδο κοινωνίας αλλά και στην τραγική κοινοβουλευτική του παρουσία.
Η αδυναμία να προκαλέσει τον πρωθυπουργό και το ΠΑΣΟΚ για τη στάση τους απέναντι στις εντολές των Βρυξελών μέσα από τη Βουλή, η αχρωμία και η θολούρα των θέσεων για την ΕΕ, ο «φόβος» να υποστηριχτoύν τόσο το αναφαίρετο δικαίωμα των «περιφερειακών» κρατών της ζώνης του ευρώ σε μεταβιβαστικές πληρωμές από το «κέντρο», όσο και οι γενικές υποχρεώσεις αλληλεγγύης-που έδειξαν όμως στις τράπεζες για να τις σώσουν- αυτών των χωρών απέναντι στους «αδύναμους» του «Νότου» αφού μιλάμε για Ευρωπαϊκή «ένωση», η ομηρία οποιασδήποτε αριστερής άποψης από την ανανεωτική πτέρυγα, κλπ αλλά κύρια οι ισορροπίες των μηχανισμών της Κουμουνδούρου, έχουν οδηγήσει το εγχείρημα πολιτικά πίσω στη χαμένη δεκαετία του Κωνσταντόπουλου. Μοναδική απάντηση είναι η συγκρότηση του ΣΥΡΙΖΑ μελών, που με την παρέμβασή του στη κοινωνία και με τη δημοκρατική του συγκρότηση θα επαναφέρει το ΣΥΡΙΖΑ στην τροχιά της δομικής και πραγματικής αντιπολίτευσης, η απουσία της οποίας είναι καταστροφική στην παρούσα κατάρρευση της ελληνικής οικονομίας και συνεπακόλουθα των κοινωνικών δεικτών και της ζωής των εργαζομένων τάξεων και της νεολαίας.
Κώστας Παπουλής- Γέρος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου