Η ιδιωτικοποίηση τομέων στρατηγικής σημασίας και η διαπόμπευση του συνδικαλισμού του Κώστα Νικολάου

Κάθε φορά, που μια κυβέρνηση θέλει να επιβάλλει μια μη αποδεκτή από το λαό πολιτική σε έναν τομέα, το πρώτο βήμα που κάνει είναι να προσπαθήσει να διαπομπεύσει τους εργαζόμενους στον τομέα αυτόν, ώστε να φαίνεται ότι η πολιτική της θα διορθώσει τα κακώς κείμενα και έτσι να αποκτήσει την απαραίτητη λαϊκή συναίνεση. Το έργο αυτό αναλαμβάνει να φέρει σε πέρας ο κυρίαρχος ιδεολογικός μηχανισμός που κατασκευάζει τη συναίνεση, δηλαδή, τα ΜΜΕ (κυρίως τα τηλεοπτικά). Ένα έργο θεμελιώδους σημασίας, διότι οι κυβερνώντες μπορούν να κυβερνούν, μόνο αν ελέγχουν τη γνώμη των κυβερνωμένων (N. Chomsky, «Η χειραγώγηση των μαζών», Scripta, 1997).

Η επιχειρούμενη ιδιωτικοποίηση τομέων στρατηγικής σημασίας για την κοινωνία, την οικονομία και το περιβάλλον, όπως η ηλεκτρική ενέργεια, οι τηλεπικοινωνίες, η ύδρευση, οι σιδηροδρομικές μεταφορές κλπ, θα υπομονεύσει κάθε προσπάθεια άσκησης μιας πολιτικής ανεξαρτησίας και κοινωνικής δικαιοσύνης.

Ενδεικτικά και μόνο αναφέρεται ότι, η παράδοση στον ιδιωτικό τομέα της παραγωγής και διανομής της ηλεκτρικής ενέργειας με την ταυτόχρονη μεγάλη εξάρτηση της Ελλάδας από τις εισαγωγές ενέργειας, αφού από το εξωτερικό προέρχεται το μεγαλύτερο ποσοστό της ενεργειακής μας κατανάλωσης, παρά το γεγονός ότι οι φυσικοί μας πόροι σε ήλιο, αέρα και νερό προσφέρουν τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (βλ. αναλυτικά: Κ. Καλλωνιάτης, «Μεγάλες δυνατότητες, αλλά φτωχές επιδόσεις», Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 27.9.09 http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=86193 ), θα έχει δραματικές κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Ποιά πολιτική πχ εξοικονόμησης ενέργειας και προστασίας περιβάλλοντος θα μπορεί να εφαρμοσθεί αφού θα έρχεται σε αντίθεση με τα επιχειρηματικά κέρδη; Διότι μικρότερη κατανάλωση ενέργειας σημαίνει μεν λιγότερη ρύπανση, αλλά και μικρότερα κέρδη για την επιχείρηση παραγωγής και διανομής. Πως θα καλυφθεί η πτωτική τάση των κερδών σε αυτήν την περίπτωση; Με αύξηση τιμών του ρεύματος; Με κρατική επιχορήγηση του ιδιώτη; Με απολύσεις εργαζομένων; Με μείωση μισθών των εργαζομένων;

Και πάλι ενδεικτικά, η παράδοση των σιδηροδρομικών μεταφορών στον ιδιωτικό τομέα θα έχει επίσης δραματικές κοινωνικές, οικονομικές και περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Ποια πολιτική πχ προτεραιότητας στις σιδηροδρομικές μεταφορές αντί των οδικών μεταφορών σε περιοχές που αυτή τη στιγμή δεν είναι κερδοφόρες για το σιδηρόδρομο θα μπορεί να εφαρμοσθεί αφού θα έρχεται σε αντίθεση με τα επιχειρηματικά κέρδη; Διότι μπορεί μεν το τραίνο να είναι το οικονομικότερο και λιγότερο ρυπογόνο μέσο μεταφοράς, αλλά καμιά ιδιωτική επιχείρηση δεν θα δρομολογήσει τραίνα σε περιοχές που δεν έχει από τα πριν εξασφαλισμένα κέρδη και να περιμένει να αποδώσει καρπούς μια πολιτική προτεραιότητας των σιδηροδρομικών μεταφορών.

Η συνεχιζόμενη εφαρμογή των νεοφιλελεύθερων συνταγών, που παρουσιάζονται ως δήθεν «δημοσιονομική εξυγίανση» και «διαρθρωτική μεταρρύθμιση», διαμέσου των οποίων θα επιτευχθεί, υποτίθεται, η «ανταγωνιστικότητα» και η «ανάπτυξη» δεν είναι παρά μια πολιτική αναδιανομής και συγκέντρωσης πλούτου στα χέρια των ολίγων (βλ. αναλυτικά: Γ. Μηλιός, «Ο κανιβαλισμός του κεφαλαίου», Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 24.4.11 http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=269926 ).

Η επιδιωκόμενη γενική μείωση του δημόσιου τομέα, οι μειώσεις μισθών και συντάξεων και οι απολύσεις υπαλλήλων δεν μπορούν να συμβάλλουν ούτε στη μείωση του δημοσίου ελλείμματος ούτε στη μείωση του χρέους της ελληνικής οικονομίας. Το μόνο που επιτυγχάνεται είναι η αύξηση των κερδών των μεγαλοεπιχειρηματιών και η συγκέντρωση κεφαλαίου (και άρα οικονομικής και πολιτικής εξουσίας) στα χέρια τους (βλ. σχετικά άρθρα στα ‘Διαλεκτικά’: «Η νεοφιλελεύθερη προπαγάνδα για το μέγεθος και το κόστος του δημόσιου τομέα και την ανάγκη απολύσεων» http://konstantinosnikolaou.blogspot.com/2010/11/blog-post.html καθώς και «Το κερδοσκοπικό δίλημμα του νεοφιλελευθερισμού σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα: Μείωση μισθών ή απολύσεις;» http://konstantinosnikolaou.blogspot.com/2010/12/blog-post.html).

Το φοβερό είναι ότι όλα αυτά συμβαίνουν τη χρονική στιγμή, που η παγκόσμια αποτυχία του νεοφιλελευθερισμού αναγνωρίζεται από τους ίδιους τους θεράποντες του οικονομικού και πολιτικού κατεστημένου (όπως πχ το συνέδριο της δεξαμενής ιδεών «Ινστιτούτο για τη Νέα Οικονομική Σκέψη», του Τζορτζ Σόρος), οι οποίοι έχουν αρχίσει κιόλας να συζητούν ανοικτά και να αναζητούν τη νέα αρχιτεκτονική της παγκόσμιας οικονομίας (βλ. αναλυτικά: Χ. Πολυχρονίου, «Η πολιτικοοικονομική ελίτ σχεδιάζει την επόμενη μέρα», Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 24.4.11 http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=269919 ).

Παρά ταύτα, αυτή η πολιτική πρέπει να περάσει. Και για να περάσει χρειάζεται να αντιμετωπισθούν τα συνδικάτα στους τομείς που προαναφέρθηκαν, γιατί ενδεχόμενη αντίστασή τους μπορεί να δημιουργήσει ευρύτερες κοινωνικές συσπειρώσεις. Μια επιλογή είναι να παρουσιασθεί ότι αυτοί οι κλάδοι εργαζομένων έχουν μεγαλύτερες αποδοχές από κάποιους άλλους και έτσι να δημιουργηθούν αρνητικά ανακλαστικά στην υπόλοιπη κοινωνία. Αυτή η επιλογή συχνά πετυχαίνει, αλλά όχι πάντα.

Υπάρχει και μια καλύτερη επιλογή. Να βρεθούν μερικοί συνδικαλιστές με προνόμια και παροχές, οπότε διαμέσου της δημόσιας διαπόμπευσής τους να επιχειρηθεί έμμεσα διαπόμπευση και των συνδικάτων και του συνδικαλισμού γενικότερα. Ο ανομολόγητος συνειρμός, που επιχειρείται να περάσει στην κοινωνία είναι ο εξής: οι συνδικαλιστές ξοδεύουν λεφτά του δημόσιου φορέα, άρα να γιατί δεν πάει καλά το δημόσιο και έχει ελλείμματα και χρέη και άρα, ιδιωτικοποιούμε το δημόσιο φορέα και λύνονται όλα τα προβλήματα! Φαντάζομαι τον Αριστοτέλη και τον Πλάτωνα να κάνουν μια βαθειά υπόκλιση σε αυτό το μεγαλείο σκέψης και τον Chomsky να ετοιμάζεται να αναθέσει διδακτορικό με αυτή τη μελέτη περίπτωσης!

Χρειάζεται να μιλήσουμε ξεκάθαρα. Τα συνδικάτα στους χώρους δουλειάς, η ΓΣΕΕ, η ΑΔΕΔΥ αποτελούν θεσμικές και οργανωτικές κατακτήσεις του εργατικού κινήματος, που αποκτήθηκαν με αίμα. Παντού και πάντα υπήρχαν και υπάρχουν συνδικαλιστές με προνόμια, παροχές και συνδιαλεγόμενοι με την εργοδοσία και στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Τα προβλήματα όμως του συνδικαλισμού λύνονται με περισσότερο συνδικαλισμό, δηλαδή, με περισσότερη άμεση δημοκρατία, με περισσότερη συμμετοχή των εργαζομένων στα συνδικάτα και στους αγώνες τους. Η ενεργός συμμετοχή και η άμεση δημοκρατία είναι που μπορεί να βάλει στην άκρη τις όποιες πρακτικές προνομίων και καριερισμού και να αναδείξει ηγεσίες ικανές να οδηγήσουν σε νικηφόρα πορεία το εργατικό κίνημα και ολόκληρη την κοινωνία.