Ένα κείμενο για την ΚΡΙΣΗ

του Κ. Βαξεβάνη

Αν ένα ζευγάρι εραστών, επιλέξει να κάνει έρωτα στο ακροκέραμο μιας σκεπής, το πιθανότερο είναι να τσακιστεί. Αυτό βεβαίως δεν θα μας κάνει να λέμε πως ο έρωτας είναι μια επικίνδυνη υπόθεση. Ούτε πως η αναπαραγωγική διαδικασία του ανθρώπινου είδους είναι σε κρίση.

Δεν νομίζω λοιπόν, πως αυτό που σήμερα με μεγάλη βεβαιότητα ονομάζουμε οικονομική κρίση, είναι μια κρίση της οικονομίας. Δηλαδή του συνόλου της παραγωγής , της κατανομής και της διάθεσης των αγαθών. Μάλλον είναι η επιλογή κάποιων για άγριο, επικίνδυνο σεξ στη σκεπή.

Η οικονομία δεν περνάει κρίση. Οι πεδιάδες των ΗΠΑ συνεχίζουν να παράγουν άφθονο καλαμπόκι,τα ορυχεία της Κίνας σιδηρομετάλλευμα και οι αγελάδες της Ολλανδίας παραμένουν παχιές. Επίσης το παγκόσμιο χρήμα δεν έχει ξαφνικά εξανεμιστεί, δεν το έριξαν κάποιοι τρελοί σε λέβητες για να το κάψουν. Άλλαξε χέρια μέσα από περίεργες κινήσεις. Αλλά τόσο το χρήμα, όσο και τα προϊόντα φτάνουν για να θρέψουν τον πληθυσμό της γης με μεγάλη ασφάλεια.

Κρίση περνά η "αγορά". Και πρέπει να διαχωριστούν αυτά τα δύο. Επί δεκαετίες, προσπαθούν να μας πείσουν, πω η "ελεύθερη αγορά", δηλαδή ο αμοραλιστικός τρόπος με τον οποίο κινούν το χρήμα και μοιράζουν τα προϊόντα, δίνοντας σε αυτούς που ήδη έχουν και παίρνοντας πάντα απ αυτούς που δεν έχουν, είναι η οικονομία. Είναι απλώς οι επιλογές και οι κανόνες των κερδοσκόπων.

Σε αυτή την "αγορά", που είναι πλήρως ελεγχόμενη και καθόλου ελεύθερη όπως λέει, ένας κουρευτής σκύλων, παίρνει περισσότερα χρήματα απ ό,τι ένας εργάτης ορυχείου. Μια τραγουδίστρια της Εθνικής περισσότερα από ένα πυρηνικό φυσικό και ένας αγράμματος ποδοσφαιριστής σίγουρα πολλά περισσότερα από έναν γιατρό. Για να μην πούμε πάλι για την Τζούλια.Τα περί δεξιοτήτων λοιπόν, ευκαιριών και δικαιοσύνης σε αυτή την αγορά είναι μύθος.

Το χρηματιστήριο για παράδειγμα δεν έχει σχέση με την πραγματική οικονομία. Είναι απλώς μια εικόνα της. Συνήθως δημιουργημένη. Δεν είναι παραγωγική διαδικασία. Δεν είναι σιτηρά, ραπανάκια ή ρύζι. Είναι ένας τζόγος με όλα αυτά. Και στην Ελλάδα το 2000, είχαμε ένα από τα πιο τρανταχτά παραδείγματα, για το πώς οι αλογομούρηδες της Σοφοκλέους, πλούτισαν, έχοντας με την παραγωγή όποια σχέση είχαν και με την ηθική. Καμία.

Η παγκόσμια οικονομική κρίση, μου φαίνεται πως είναι ο παγκόσμιος τζόγος όπου μια ομάδα ανήθικων τζογαδόρων, που βαφτίζονται γκουρού της οικονομίας ,βγάζουν χρήμα, ποντάροντας σε χώρες όπως παλιά πόνταραν σε εταιρείες. Σπέρνουν φήμες, δημιουργούν εξελίξεις και μαζεύουν χρήμα. Αυτό λοιπόν δεν είναι κρίση της οικονομίας. Είναι κρίση που δημιουργεί το παιχνίδι τους. Και δυστυχώς οι κυβερνήσεις που ανησυχούν για την κρίση, την βαθαίνουν κάνοντας επιλογές που ευνοούν τους "παίκτες". Σκεφθείτε πως στην Ελλάδα, τα 25 δισεκατομμύρια που αναζητά ο Παπανδρέου, τα έδωσε ο προκάτοχός του στις τράπεζες, για να να διατηρήσουν ρευστότητα στην αγορά. Η οποία ρευστότητα βεβαίως δεν υπήρξε.

Σε αυτό τον φαύλο κύκλο, όσοι αποτελούσαν το υπόστρωμα και την εικόνα της ευμάρειας, μπορεί να εξαφανιστούν. Οι "στρατιώτες" της ελεύθερης αγοράς, μπορεί να πληρώσουν το τίμημα της ευπιστίας τους. Θα εξαφανιστούν με την ίδια ευκολία που δημιουργήθηκαν.

Είναι αφέλεια να πιστεύει κάποιος, πως η "αγορά" λειτουργεί με όρους οικονομικούς. Για να υπάρξει και να καθιερώσει τους κανόνες της, διαμόρφωσε την ίδια την προσωπική και κοινωνική μας διάσταση. Μας έκανε καταναλωτές. Αντικατέστησε βασικές αξίες με μία και μοναδική: το κέρδος. Δεν χρειάζονται μορφωμένοι άνθρωποι, ή διαφορετικοί. Χρειάζεται ένα είδος ανθρώπου, αδίστακτου που θα θέλει απλώς να επικρατεί. Χρειάζεται ένας αλαζόνας, φιλάρεσκος, ημιμαθής και εγωκεντρικός ανθρωπίσκος που μπορεί εύκολα να γίνει εντολοδόχος για να πετύχει. Ένας άνθρωπος που ταυτίζει την αδιαφορία με την ευτυχία. Τα άλλα είναι εύκολα. Δηλαδή εύκολα γίνονται αξίες οι κουρευτές σκύλων και οι άνθρωποι χάμστερς των reality. Ποτέ η Ιστορία δεν θα καταγράψει τον ρόλο του dog hair stylist στην παγκόσμια εξέλιξη. Δυστυχώς όμως θα καταγράψει την παράδοση της Ανθρωπότητας στα χέρια μιας χούφτας σύγχρονων Νερώνων